Journal Information
Vol. 15. Issue 5.
Pages 380-388 (August - October 2001)
Vol. 15. Issue 5.
Pages 380-388 (August - October 2001)
Open Access
Estimación de la incidencia de cáncer en España: período 1993–1996
Cancer incidence estimation in Spain: period 1993–1996
Visits
6800
V. Morenoa,
Corresponding author
v.moreno@ico.scs.es

Correspondencia: Dr. Victor Moreno. Servicio de Epidemiología y Registro del Cáncer. Instituto Catalán de Oncología. Gran Vía, km 2,7. 08907 L'Hospitalet. Barcelona.
, J.R. Gonzálezb, M. Solerc, F.X. Boscha, M. Kogevinasd, J.M. Borràsb, en nombre del Grupo de Estudio de las Causas del Cáncer en España (GECCE) *
a Servicio de Epidemiología y Registro del Cáncer, Instituto Catalán de Oncología.
b Servicio de Prevención y Control del Cáncer, Instituto Catalán de Oncología.
c Dirección de Atención Primaria Alt Penedés-Garraf.
d Instituto Municipal de Investigación Médica.
This item has received

Under a Creative Commons license
Article information
Resumen
Objetivo

Estimar el número de neoplasias incidentes en España para el período 1993-1996.

Métodos

Se han utilizado los datos disponibles de incidencia de los 9 registros poblacionales de cáncer de España publicados en la monografía Cancer Incidence in Five Continents, vols VI y VII (período 1983-1992) y los de mortalidad proporcionados por el Instituto Nacional de Estadística (período 1983- 1996). Para estimar el número de casos incidentes se han utilizado modelos lineales generalizados mixtos. Se ha modelado la razón incidencia/mortalidad. La provincia de residencia se ha considerado un efecto aleatorio para tener en cuenta la heterogeneidad. Otros factores considerados fueron el sexo, la edad y el período. Los parámetros de los modelos se han estimado por una aproximación bayesiana mediante el software BUGS. Para validar las estimaciones se ha comparado el número de casos observados con los estimados para aquellas provincias en las que se disponía de información.

Resultados

El promedio de casos incidentes anuales para la totalidad de tumores, excepto el de piel no melanoma, en el período 1993-1996 es de 78.440 en los varones y 55.480 en las mujeres. La neoplasia más frecuente en los varones es la de pulmón, con 15.480 casos, seguida de la de vejiga, con 9.445, y la colorrectal, con 8.876 casos. En las mujeres el cáncer más frecuente es el de mama, con 13.490 casos, seguido por el colorrectal, con 8.274 casos. Estas frecuencias absolutas indican una tendencia ascendente para el total de cáncer y para las localizaciones más frecuentes, con excepción del estómago y el cuello de útero. La validación interna de las estimaciones permite calcular que el error relativo es inferior al 10%.

Implicaciones

Se presenta por primera vez una estimación del número de casos incidentes de cáncer en España cal-culado con una metodología que considera la heterogeneidad. Estos datos permiten situar al cáncer como uno de los principales problemas de salud en nuestro país.

Palabras clave:
Incidencia
Mortalidad
Cáncer
Estimación
Modelos lineales mixtos generalizados
Summary
Objective

To estimate the number of incident cases of cancer in Spain between 1993 and 1996.

Methods

We used data on the incidence of cancer from nine Spanish population-based cancer registries published in the monograph Cancer incidence in Five Continents, vols. VI and VII (period 1983-92). The National Institute of Statistics provided mortality data (period 1983-96). Generalized linear mixed models were used to estimate the number of incident cases. The incidence/mortality ratio was modeled. To account for heterogeneity, the providence of residence was considered as a random effect. Other factors analyzed were sex, age and period. Model parameters were estimated using a Bayesian approach with BUGS software. Estimates were valdated by comparing the observed number of cases with those predicted by the model in the regions with cancer registry data.

Results

The average number of incident cases per annum for all cancer sites except non-melanoma skin cancer was 78,440 for men and 55,480 for women. The most frequent neoplasm in men was lung with 15,480 cases followed by bladder with 9,445 cases and colorectal with 8,876 cases. In women the most frequent cancer was breast with 13,490 cases followed by colorectal with 8,274 cases. These absolute frequencies showed an increasing time trend for all cancers and for the most frequent sites, with the exception of stomach and uterine cervix. Internal validation of the estimates allowed calculation of a relative error smaller than 10%.

Implications

This is the first time that the number of incident cases of cancer in Spain has been estimated with methods that account for heterogeneity. These figures show the importance of cancer as a public health problem in our community.

Key words:
Cancer
Incidence
Mortality
Estimation
Generalized linear mixed models
Spain
Full text is only aviable in PDF
Biblografía
[1.]
Servidor web del Instituto Nacional de Estadística. http://www.ine.es, 2001
[2.]
F.G. Benavides, F. Bolumar, R. Peris.
Quality of death certificates in Valencia, Spain.
Am J Public Health, 79 (1989), pp. 1352-1354
[3.]
Cancer Incidence in Five Continents, Vol. VII.
[4.]
J. Vioque, J.F. Navarro Gracia, J. Millas, E. Mateo de las Heras.
Evolución y predicción de la incidencia del cáncer de mama en Zaragoza, 1961–2000.
Med Clin (Barc), 101 (1993), pp. 12-17
[5.]
J. Borràs, P. Viladiu, J. Galcerán, A. Izquierdo, M. Beltran, E. Mariné, et al.
La incidència del càncer a Catalunya.
Epidemiologia i prevenció del càncer a Catalunya (1975–1992), pp. 39-137
[6.]
R.J. Black, F. Bray, F. Ferlay, D.M. Parkin.
Cancer incidence and mortality in the European Union: Cancer registry data and estimates of national incidence for 1990.
Eur J Cancer, 33 (1997), pp. 1075-1107
[7.]
Ferlay J, Bray F, Sankila R, Parkin DM. EUCAN: cancer incidence, mortality and prevalence in the European Union 1996, version 3.1. Lyon: IARC Press, 1999. Edición limitada en http://www-dep.iarc.fr/eucan/eucan.htm
[8.]
J. Ferlay, F. Bray, P. Pisani, D.M. Parkin.
GLOBOCAN 2000: cancer incidence, mortality and prevalence worldwide. Versión 1.0.
IARC Cancer Base N.º 5,
[9.]
R. Ocaña-Riola, C. Martínez-Garcia.
Predicción de las tasas de incidencia y mortalidad por cáncer en Epaña para el año 2000.
Aten Primaria, 24 (1999), pp. 563-568
[10.]
Cancer Incidence in Five Continents, Vol VI.
[11.]
World Health Organization.
International Classification of Diseases.
9.ª revisión,
[12.]
R. Capocaccia.
Relationships between incidence and mortality in non-reversible diseases.
Stat Med, 12 (1993), pp. 2395-2415
[13.]
S. Durrleman, R. Simon.
Flexible regression models with cubic splines.
Stat Med, 8 (1989), pp. 551-561
[14.]
A. Gelman, D.B. Rubin.
Markov chain Monte Carlo methods in biostatistics.
Stat Meth Med Res, 5 (1996), pp. 339-355
[15.]
D.J. Spiegelhalter, A. Thomas, N. Best, W.R. Gilks.
BUGS 0.5: Bayesian inference using Gibbs sampling. Manual (versión 2).
[16.]
N.G. Best, M.K. Cowles, S.K. Vines.
CODA: convergence diagnosis and output analysis software for Gibbs sampling output, Version 0.3.
[17.]
P.C. Gerszten.
Oncology in the era of managed care.
J Oncol Manag, 7 (1998), pp. 21-23
[18.]
F. Berrino, G. Gatta, E. Chessa, F. Valente, R. Capocaccia.
The EUROCARE II study.
Eur J Cancer, 34 (1998), pp. 2139-2153

Los miembros del GECCE son: V. Moreno, F.X. Bosch, S. de Sanjosé, X. Castellsagué, J. Ribes, A. Agudo, C. Alberto González, J.R. González, V. Sánchez, J.M. Borràs, M. Peris y J. Alfons Espinàs, del Instituto Catalán de Oncología, L'Hospitalet; M. Kogevinas, N. Malats y M. Sala, del Instituto Municipal de Investigación Médica, Barcelona; M. Soler, de la Dirección de Atención Primaria Alt Penedés-Garraf; M. Pollán y G. López-Abente, del Instituto de Salud Carlos III; P. Pisani, de la International Agency for Research in Cancer, Lyon, Francia.

Copyright © 2001. Sociedad Española de Salud Pública y Administración Sanitaria
Idiomas
Gaceta Sanitaria
Article options
Tools
es en

¿Es usted profesional sanitario apto para prescribir o dispensar medicamentos?

Are you a health professional able to prescribe or dispense drugs?